1 Mayıs’ta çalışan ne kadar ücret alır?

 Bugün 1 Mayıs, Emek ve Dayanışma Günü…… Dünya çapında kutlanan, işçi ve emekçinin birlik, dayanışma ve haksızlıklarla mücadele günü… İlk kez 1856 yılında Avustralya'nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçilerinin, günde 8 saatlik iş günü için düzenledikleri yürüyüşle başlayan 1 Mayıs, Türkiye'de yasal olarak ilk kez 1923 yılında 1 Mayıs gününün “İşçi Bayramı” olarak ilanıyla kutlanmış… 1924'ten itibaren kitlesel 1 Mayıs kutlamaları yasaklanmış, 1935 yılında “Bahar Bayramı” adı verilmiş…

1976 yılında, uzun yıllar sonra ilk defa geniş katılımlı 1 Mayıs kutlaması Taksim'de gerçekleşti. 1977 yılında 34 kişinin öldüğü toplantı tarihe “Kanlı 1 Mayıs” olarak geçti. 12 Eylül 1980 darbesinin ardından 1981 yılında Milli Güvenlik Konseyi 1 Mayıs'ı resmi tatil günü olmaktan çıkardı. 27 Nisan 2009 tarihinde 5892 sayılı Kanun'la, 1 Mayıs “Emek ve Dayanışma Günü” olarak tatil ilan edildi. Bugün kutlanacak Emek ve Dayanışma Günü'nün ana teması, nisan ayında tekrar gündeme getirilen kıdem tazminatı fonuna itirazlar olacak.

1 MAYIS'TA ÇALIŞMA

2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Hakkında Kanun'a göre, 29 Ekim günü Ulusal Bayram ve 29 Ekim günü özel işyerlerinin kapsanması zorunlu. Ancak buna uymamanın yaptırımı kanunda yer almıyor. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 44. maddesine göre, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya bireysel iş sözleşmesi ile kararlaştırılır. İş sözleşmelerinde hüküm bulunmaması halinde söz konusu tatil günlerinde çalışılması için işçinin onayı gerekir.

Buna göre, iş sözleşmesinde hüküm bulunmayan ve 1 Mayıs gününde çalışmak istemeyen işçi, işvereni tarafından çalışmaya zorlanamaz. Çalışmaya zorlanan işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve bu durumda kıdem tazminatına hak kazanır.

Sözleşmede bayram ve genel tatil günlerinde çalışılabileceğine ilişkin hüküm bulunması halinde ise işçi çalışmak zorunda. Bu durumda işçinin ücreti İş Kanunu'nun 47. maddesi hükmüne göre ödenir.

ÇALIŞMA HALİNDE ÜCRET

İş Kanunu'nun 47. maddesine göre, İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmamaları halinde, bir iş karşılığı olmaksızın o günlerin ücretleri tam olarak ödenir. Tatil yapmayarak çalışmaları durumunda ise çalışılan her gün için ayrıca bir günlük ücreti ödenir. Buna göre, iş sözleşmesinde hüküm bulunması ya da rızasına bağlı olarak 1 Mayıs'ta çalışan işçiye ilave ücret ödenmesi gerekiyor. Örneğin, aylık ücreti net 2.400 lira olan işçi 1 Mayıs'ta çalışmasa da aylık ücretinin tam olarak ödenmesi gerekir. İşçinin 1 Mayıs'ta çalışması halinde ödenecek ücreti ise şöyle hesaplanır;

Günlük ücreti (2.400/30)= 80 lira olan bu işçiye, 1 Mayıs'taki çalışması karşılığı 80 lira ilave ücret ödenir. Böylece mayıs ayı için ödenecek ücreti (2.400+80)= 2.480 lira olur. 1 Mayıs'ın ülkemizde ve dünyada anlamına uygun olarak dostluk, dayanışma ve bayram havası içinde geçmesi dileğiyle, tüm üretenlerin “Emek ve Dayanışma Günü” kutlu olsun.