Mezun olan yurtdışına kaçıyor

Türkiye'de kaltiteli eğitim veren kurumlar yetenekli gençleri yurtdışına kaptırıyor. Lisans eğitimini Türkiye'de tamamlayıp, mezuniyet sonrasında yurt dışında uzun süreli ikamet eden vatandaşlarının verilerine göre 2015’te yüzde 1,6 olan oran, 2023’te, kadınlarda yüzde 1,6, erkeklerde yüzde 2,4’e yükseldi. Yapılan son araştırma ise Türkiye'nin en iyi liselerinden mezun olanların ülkeyi terk ettiklerini ortaya koydu. Türkiye İstatistik Kurumu’nın 2021-2023 yıllarının “Yükseköğretim Beyin Göçü” rakamlarına göre, lisans eğitimini Türkiye'de tamamlayan ancak mezuniyet sonrasında yurt dışında uzun süreli ikamet eden vatandaşların sayısında artış yaşandı. Türkiye’nin zirvesinde bulunan iki lisenin mezunları ile ilgili yaptığı araştırma yurt dışına gidiş oranlarında çarpıcı tabloyu ortaya koydu.

Türkiye’de lise eğitiminde zirvede yer alan Galatasaray Lisesi ve Kabataş Erkek Lisesi öğrencilerin mezuniyetleri sonrasındaki süreçteki tercihleri incelendi. Rakamlar, 2024 yılında İstanbul Erkek Lisesi’nden mezun olan öğrencilerin yüzde 89,74’ünün yurt dışına gittiğini gösteriyor. 

GALATASARAY LİSESİ

Okulun Milli Eğitim Bakanlığı tabanlı internet sitesinde, 2020-2023 yıllarının Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) verileri erişime açık. Buna göre, 2020 yılında Galatasaray Lisesi’nin 136 öğrencisinin sınava girdiği, 100’ünün bir üniversiteye kayıt yaptığı, 15’inin kurum içinde uygulanan sınavla Galatasaray Üniversitesi’ni kazandığı, 17’sinin tercih yapmadığı, dördünün yurt dışına gittiği görülüyor.  

İSTANBUL ERKEK LİSESİ

Fatih ilçesinde bulunan İstanbul Erkek Lisesi, Abitur sisteminin sağladığı avantajlar nedeniyle Türkiye’nin yurt dışına en çok öğrenci gönderen eğitim kurumlarından biri olarak öne çıkıyor. Tıpkı Galatasaray Lisesi gibi İstanbul Erkek Lisesi’nin de Milli Eğitim Bakanlığı tabanlı web sitesinde YKS verileri ve öğrencilerin tercihleri görülebiliyor. Buna göre, 2020 yılında okulun 165 öğrencisi vardı. 20’si tercih yapmadı. 60’ı yurt dışındaki okullara yerleşti. 85’i yurtta kaldı. Oran, yüzde 36,36.

TÜİK RAKAMLARINA DA YANSIDI

Türkiye İstatistik Kurumu, 26 Eylül 2024’te, 2021-2023 yıllarının “Yükseköğretim Beyin Göçü” rakamlarını paylaştı.

 Çalışma kapsamında, lisans eğitimini Türkiye'de tamamlayıp, mezuniyet sonrasında yurt dışında uzun süreli ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının verileri incelendi. Bu doğrultuda, 2015’te yüzde 1,6 olan oran, 2023’te, kadınlarda yüzde 1,6, erkeklerde yüzde 2,4’e yükseldi.

BİLİŞİM, İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ

2023’te, bilişim ve iletişim teknolojileri alanlarından mezun olanlarda bu oran yüzde 6,8, mühendislikte yüzde 4,4, doğa bilimlerinde yüzde 2,6’ydı. Mezunların beyin göçü oranları incelendiğinde, en yüksek beyin göçü oranına sahip lisans programları sırasıyla, moleküler biyoloji ve genetik (yüzde 17,9), biyomühendislik (yüzde 10,2), işletme mühendisliği (yüzde 9,8), elektronik mühendisliği (yüzde 9,1), matematik mühendisliği (yüzde 8,9) ve bilgisayar mühendisliği (yüzde 8,4) oldu.

ÇOĞU ABD VE ALMANYA’YA GİDİYOR

Bir lisans programını tamamlayanların göç etmek için tercih ettikleri ilk beş ülke sırasıyla Amerika Birleşik Devletleri (yüzde 21,4), Almanya (yüzde 17,5), Birleşik Krallık (yüzde 11,2), Hollanda (yüzde 6,9) ve yüzde 4,9 ile Kanada’ydı. İşletme bölümü ABD ve Kanada’da birinci, İngiltere’de ikinci, Almanya’da üçüncü, Hollanda’da dördüncü sıradaydı.

KENT YAŞAM GAZETESİ